กระบวนการเปลี่ยนแปลงประโยชน์ใช้สอยในตึกแถว: กรณีศึกษาตึกแถวบริเวณท่าเตียน กรุงเทพฯ

(รางวัลสภาวิจัยแห่งชาติ ปีงบประมาณ 2563: รางวัลวิทยานิพนธ์ระดับดีมาก)

ย่านท่าเตียนซึ่งเป็นตัวแทนของย่านการค้าขายที่มีการตั้งรกรากมาตั้งแต่การก่อตั้งกรุงรัตนโกสินทร์ และมีการเปลี่ยนแปลงการใช้สอยมาอย่างต่อเนื่อง จึงเป็นตัวแทนของกรณีศึกษาที่แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงการใช้สอยของอาคารตึกแถว ที่เป็นไปตามความต้องการของชีวิตในบริบทเมือง กรอบทฤษฎีของการวิจัยนี้ ได้รับการพัฒนามาจากการทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่ตอบรับกับการสร้างถิ่นที่ในสภาวะของการเปลี่ยนแปลง โดยการผสานของกระบวนการปรับปรุงการใช้สอยของอาคารประวัติศาสตร์และการสร้างความหมายในกระบวนการการสร้างถิ่นที่ การเก็บข้อมูลของโครงการวิจัยครอบคลุมการสำรวจตึกแถว การสังเกตพฤติกรรมการใช้สอย และการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างผู้ที่อาศัย สัญจร และใช้ชีวิตอยู่ในพื้นที่ท่าเตียน ปัจจัยที่ส่งผลต่อกระบวนการการเปลี่ยนแปลงการใช้สอยจะวิเคราะห์และสังเคราะห์ จากทฤษฎีความผูกพัน ทฤษฎีการสร้างถิ่นที่ ทฤษฎีพฤติกรรมศาสตร์เมือง และทฤษฎีการปรับตัว เพื่อทำความเข้าใจปัจจัยที่จะส่งผลต่อแนวคิด วิธีการ กระบวนการ ในกรอบการเปลี่ยนแปลงของถิ่นที่ ทั้งทางด้านกายภาพและความหมาย ผลการศึกษาสรุปได้ว่า กระบวนการการเปลี่ยนแปลงการใช้สอยไม่ได้ทำให้ความหมายของสถานที่เสื่อมไป แต่ความหมายยังคงอยู่ในรูปของการสร้างประโยชน์ใหม่ ด้วยการสร้างกิจกรรมและประสบการณ์ร่วมให้ดำรงไว้ซึ่งความเป็นถิ่นที่ โดยผ่านกระบวนการสร้างสรรค์อัตลักษณ์ด้านกายภาพและความหมาย (จากบทคัดย่อ)

วิทยานิพนธ์ฉบับออนไลน์ http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/58238